In zijn boek ‘Leiderschap op topniveau’ beschrijft mede-bedenker van het concept achter situationeel leiderschap, Ken Blanchard, leiderschap als het vermogen om mensen zodanig te beïnvloeden dat hun capaciteiten ten goede komen aan het algemeen belang. Wat opvalt aan deze definitie van leiderschap is dat er niet gesproken wordt over het bereiken van een bedrijfsresultaat, maar over het bevorderen van het algemeen belang. Bij deze visie staan de mens en de winst naast elkaar centraal. Het gaat over het behalen van waardevolle resultaten, waarbij men rekening houdt met het welzijn van alle betrokkenen door hen met respect, zorg en rechtvaardigheid te behandelen.
Dit is het soort leiderschap dat mtech+ onderschrijft en waartoe we alle bedrijven in de metaal- en technologische industrie willen aanmoedigen.
Zonder kip, geen gouden eieren
Al in 1989 schrijft Stephen R. Covey in zijn bestseller ‘De zeven eigenschappen van effectief leiderschap’ waarom enkel leiderschap dat het algemeen belang dient effectief kan zijn. Effectiviteit houdt in dat men een zo groot mogelijk rendement nastreeft op een zo lang mogelijke termijn. In de inleiding van zijn boek legt Covey het principe van de P/PM balans uit aan de hand van de fabel van Aesopos over de kip met de gouden eieren. Het komt erop neer dat de boer, door zijn hebzucht en ongeduld, de kip uiteindelijk opensnijdt om de gouden eieren er allemaal in één keer uit te halen. Helaas, zonder kip, geen (gouden) eieren meer. Het was effectiever geweest indien de boer zich niet enkel gefocust had op de Productie (het gouden ei), maar ook op het ProductieMiddel (de kip). Een goed evenwicht tussen aandacht voor Productie enerzijds en Productiemiddel anderzijds is de sleutel tot een effectief en bijgevolg duurzaam resultaat.
Het principe van de P/PM balans is breed toepasbaar. Op vlak van persoonlijk leiderschap is het bvb een goed idee om te investeren in je eigen groei door je regelmatig bij te scholen zodat je de job kan (blijven) doen die je graag doet. Jij bent immers het productiemiddel van je persoonlijke gouden ei, je economische onafhankelijkheid. Ga je echter de ene opleiding na de andere volgen, zonder ooit aan werken toe te komen - te veel focus op de kip- is het resultaat ook niet effectief, je verwerft immers geen economische onafhankelijkheid op die manier. Wanneer we dit principe toepassen in bedrijven, zien we dat er quasi overal geïnvesteerd wordt in het onderhoud van de materiële middelen van de organisatie, wat de P/PM balans ten goede komt, evenals het productieresultaat. Dit geldt echter in mindere mate voor de menselijke middelen van de organisatie, de werknemers, met vaak een lage productiviteit, veel verloop en een hoog verzuim tot gevolg. Dit zijn kosten die wel zichtbaar zijn in de organisatie, maar niet altijd gezien worden als het resultaat van een onevenwicht in de P/PM balans.
Effectief leiderschap van boven naar beneden
Hoe kan je als bedrijf het best voorzien in het ‘onderhoud’ van je menselijk kapitaal? Er worden de laatste jaren steeds meer initiatieven genomen ten voordele van werknemers, van fruitmanden en rookstopcoaches ter bevordering van de fysieke gezondheid, tot het aanbieden van info sessies en psychologische ondersteuning om burn out te voorkomen of te behandelen. Lovenswaardige acties die hun doel niet missen en waar nog heel wat bedrijven een voorbeeld aan kunnen nemen. Daarnaast is het wenselijk om eventuele problemen bij hun oorsprong aan te pakken. Bij mtech + geloven we dat leiderschap een belangrijke rol speelt in de P/PM balans van een bedrijf. De leidinggevende staat in direct contact met zijn medewerkers en heeft bijgevolg een grote impact op hun welbevinden. Door zijn manier van communiceren, het werk organiseren en problemen aanpakken, voelt zijn medewerker zich al dan niet ondersteund en gemotiveerd. Elke leidinggevende wordt op zijn beurt beïnvloed door zijn N+1. Het komt er dus op aan als bedrijf om van boven naar beneden in de hiërarchie een effectieve leiderschapscultuur te installeren.
Werken aan een effectieve leiderschapscultuur? Het kan… met de steun van mtech+
Een lagere productiviteit, een aantal mensen in burn-out, een hoog verloop, presenteïsme, … dit kan wijzen op een in-effectieve leiderschapscultuur binnen een organisatie. Bedrijven uit de technologische sector die hiermee aan de slag willen gaan, kunnen beroep doen op hun loopbaanfonds, mtech+, zowel voor praktische als financiële ondersteuning. We starten met een verkennend gesprek omtrent de huidige situatie en bespreken samen mogelijke antwoorden op de gestelde problemen. Indien er beslist wordt om een project op te starten om een effectieve leiderschapscultuur te installeren, kan je als bedrijf een aanvraag doen voor een projectsubsidie. We verwachten hiervoor de actieve betrokkenheid van de bedrijfsleiding. Het is immers niet mogelijk om een nieuwe leiderschapscultuur te ontwikkelen wanneer de bedrijfsleiding niet bereid is om hier ook zelf in te groeien. Een andere voorwaarde is openheid zodat mtech+ hierover binnen de sector mag communiceren. Als loopbaanfonds hebben we de opdracht om onze bedrijven aan te zetten om te werken aan goed leiderschap. Getuigenissen van dergelijke projecten helpen ons hierbij. Daarnaast moet er met het project een duurzaam en innovatief resultaat nagestreefd worden. Projecten gericht op een blijvende en vernieuwde leiderschapscultuur worden financieel ondersteund (tot 10.000,-euro/project)
